Kategori: Makaleler

Humbaracı Ahmet Paşa: Psikolojik Bir Mercekten Dönemin İzleri İnsan davranışları, her zaman evrimsel bir arayış içindedir. Bir psikolog olarak, insanın iç dünyasına dair her bir adım, her bir davranış biçimi, her bir seçim, bir tür çözülmesi gereken bulmacadır. Bu davranışlar, geçmişin izleriyle şekillenirken, geleceğe dair kaygılarla yoğrulur. Aynı şekilde tarihsel figürler de, sadece yaşadıkları dönemle değil, içsel dinamikleriyle de etkileyici birer psiko-sosyal yapıya sahiptir. Bu yazıda, Osmanlı İmparatorluğu’nun önemli simalarından biri olan Humbaracı Ahmet Paşa‘yı psikolojik bir perspektiften inceleyeceğiz. Ahmet Paşa, hangi dönemlere ait bir figürdü? Hem tarihi hem de psikolojik yönleriyle onu keşfedeceğiz. Humbaracı Ahmet Paşa ve Osmanlı Dönemi…

İhtiyari Arabuluculukta Arabulucu Ücretini Kim Öder? Hukuki uyuşmazlıkların çözümünde giderek daha fazla tercih edilen bir yöntem olan ihtiyari arabuluculuk, tarafların gönüllü olarak bir araya gelerek anlaşmazlıklarını çözmeye çalıştığı bir süreçtir. Ancak bu süreçte en çok merak edilen sorulardan biri, arabuluculuk ücretinin kim tarafından ödeneceğidir. Bu yazıda, hem küresel hem de yerel perspektiflerden bu soruyu ele alacağız. Küresel Perspektif: Arabuluculuk Ücretinin Paylaşımı Dünyanın farklı bölgelerinde arabuluculuk ücretlerinin nasıl belirlendiği ve kim tarafından ödendiği konusunda çeşitli uygulamalar bulunmaktadır. Çoğu ülkede, arabuluculuk ücretleri taraflar arasında eşit olarak paylaşılır. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri’nde, taraflar arabuluculuk sürecine başlamadan önce ücret konusunda anlaşma sağlarlar ve genellikle…

Horon Oynamak Nedir? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme Bir davranışı anlamak, onun altında yatan psikolojik mekanizmaları çözümlemek, insanın iç dünyasını keşfetmenin anahtarlarını sunar. İnsan davranışları, bazen en basit görünen eylemlerle bile derin psikolojik anlamlar taşır. Horon oynamak, toplumların kültüründe önemli bir yer tutan, hareket ve müzikle bütünleşen bir gelenektir. Ancak, bu hareketin ötesinde, horon oynamanın insanlar üzerindeki psikolojik etkilerini incelemek, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde oldukça ilginçtir. Peki, horon oynamak neyi ifade eder? Sadece bir dans mı, yoksa zihinsel ve duygusal bir deneyim mi? Bu yazıda, horonun psikolojik boyutlarını bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji perspektifinden çözümleyeceğiz. Bilişsel Psikoloji: Horon ve…

Hipnoz Sağlıklı Mı? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen: Hipnozun Sağlıkla İlişkisi Siyaset bilimi, bireylerin toplum içindeki rolünü, güç ilişkilerini ve toplumsal düzeni anlamaya çalışırken, aynı zamanda zihinsel sağlık ve bireysel özgürlüklerin nasıl etkilendiğini de sorgular. Toplumlar, bireyleri şekillendirirken, çeşitli araçlarla onları yönlendirme gücüne sahiptir. Bu araçlardan biri de hipnozdur. Hipnoz, insanların zihinlerine etki ederek onların düşünce ve davranışlarını değiştirme kapasitesine sahip bir yöntemdir. Ancak bu etki, sağlık açısından ne denli faydalıdır? Ya da daha derin bir soru soralım: Hipnoz, sadece bireyin sağlığını mı etkiler, yoksa toplumsal yapıların, iktidarın ve ideolojinin bir aracı olarak da kullanılır…

Şunu itiraf ederek başlayayım: Sigortayı tek boyutta konuşmayı sevmiyorum; aynı soruya farklı pencerelerden bakınca, “doğru” cevap çoğu zaman açılıyor. “Duvara çarptım, kasko karşılar mı?” sorusunda da niyetim tam bu: veriye ve kurallara yaslanan bir yaklaşımı, deneyim ve toplumsal etkiyi öne alan bir yaklaşımla yan yana koymak—ama bunu herhangi bir cinsiyete atfetmeden, genelleme yapmadan yapmak. Kısa cevap: Evet, klasik kasko poliçesinde “sabit bir cisme çarpma” teminat kapsamındadır; yani duvara çarpma kural olarak karşılanır. Elbette poliçedeki muafiyetler, ihlaller (ehliyetsiz/alkollü kullanım gibi) ve bildirim şartları sonucu değiştirebilir. “Duvara çarptım kasko karşılar mı?” sorusuna iki mercek Veri/kurallar merceği: Kasko Genel Şartları, kazayı açıkça tanımlar:…

Ceyda Kasabalı Nerede Oturuyor? Merakın Karanlık Yüzü ve Tıklama Ekonomisinin Günahı Sert konuşacağım: “Ceyda Kasabalı nerede oturuyor?” sorusu masum bir merak değil; mahremiyeti tüketen, insanı ürüne çeviren bir bakışın aynası. Birinin evini, gündelik güzergâhını, penceresinden görünen manzarayı bilmek neden bu kadar içimizi gıcıklıyor? Çünkü tıklama ekonomisi merakımızla besleniyor ve biz de çoğu zaman bunun gönüllü işbirlikçisiyiz. Peki, bu oyunun kazananı kim, kaybedeni kim? Neden Yanlış Soruyu Soruyoruz? “Ceyda Kasabalı nerede oturuyor?” sorusu, özünde konut koordinatı arıyor; yani kamusal fayda değil, kişisel tatmin peşinde. Bu sorunun bir gazetecilik değeri yok: kamu yararı taşımıyor, hesap soran bir niyet taşımıyor, toplumsal bir soruna…

Bir Şirketin Karlılığı Nasıl Hesaplanır? Küresel ve Yerel Dinamikler Üzerinden Derinlemesine Bir Analiz Kâr… İş dünyasının belki de en büyüleyici ama en karmaşık kelimesi. Kimileri için sadece sayılardan ibaret bir sonuçtur, kimileri içinse sürdürülebilir büyümenin, toplumsal katkının ve vizyonun nihai göstergesi. “Bir şirketin karlılığı nasıl hesaplanır?” sorusuna tek bir doğru yanıt yoktur çünkü her coğrafyada, her sektörde ve her bakış açısında bu kavram farklı anlamlara bürünür. Gelin şimdi bu konuyu hem küresel ölçekte hem de yerel gerçeklikler ışığında derinlemesine inceleyelim. — Karlılığın Temel Tanımı: Sadece Sayılar Değil, Bir Hikâye En basit haliyle, karlılık, bir şirketin elde ettiği gelir ile yaptığı…

Eski Defter Kitap Kilosu Ne Kadar? Ekonomi Perspektifinden Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Kaynaklar sınırlıdır, ama insan ihtiyaçları sınırsızdır. Bu temel ekonomik gerçeği düşündüğümüzde, her seçim, bir fırsat maliyetiyle gelir. İnsanlar, kaynakları (zaman, para, iş gücü, doğal kaynaklar) en verimli şekilde nasıl kullanacakları konusunda sürekli kararlar alır. Bu kararlar, sadece bireysel yaşamı değil, toplumların ekonomik yapısını da etkiler. Peki, eski defter kitap kilosu ne kadar eder? Bu soruya basit bir ekonomik soru olarak bakmak, bize daha geniş bir perspektif sunabilir. Eski defter kitap kilosunun fiyatı, yalnızca eski kitapların geri dönüşüm değerini değil, aynı zamanda kaynakların nasıl kullanıldığı ve tüketildiğiyle ilgili…

Ayrıksı Olmak Ne Demek? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Ayrıksı olmak, bir toplumda ya da grupta “farklı” olarak tanımlanan bir yerde durmak, kendi kimliğini, düşüncelerini ve duygularını savunmak demektir. Peki, bu gerçekten ne anlama gelir? Toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamikler ışığında, ayrıksı olmak yalnızca bir bireyin kişisel deneyimlerinden öte bir toplumsal olguya dönüşür. Ayrıksı olmak, toplumun genel normlarına uymayan ve çoğunlukla dışlanan bir yerin işaretidir, ancak bu durum aslında ne kadar önemli bir kavram haline gelmiştir? Ayrıksı Olmanın Toplumsal Cinsiyetle İlişkisi Kadınlar, toplumsal cinsiyet normlarıyla mücadele ederken, ayrıksı olmak bazen bir hayatta kalma…

Hicvetmek Nasıl Yazılır? Edebiyatın Keskin Kalemiyle Eleştiri Sanatı Öğrenme, sadece bilgi edinme süreci değil, aynı zamanda insanın düşünsel, duygusal ve toplumsal açıdan dönüşümünü sağlayan bir yolculuktur. Eğitimci olarak, her bir öğrencinin öğrenme deneyiminde yeni bir farkındalık kazandığını görmek, bana sürekli olarak dilin gücünü hatırlatıyor. Dili doğru kullanmak, anlatılmak isteneni etkili bir şekilde iletmek için çok önemlidir. Bugün, Türkçede sıkça karşılaşılan ve doğru yazımı konusunda kafa karışıklığına yol açan bir kelimeyi ele alacağız: “hicvetmek”. Bu yazıda, hem doğru yazımı üzerinde duracak hem de hicvin edebiyat ve toplumsal etkilerindeki yerini keşfedeceğiz. Hicvetmek Nasıl Yazılır? Türkçede sıkça karıştırılan kelimelerden biri olan hicvetmek, “hiciv”…